Selenium en hartfalen

Translationeel onderzoek gefocust op de synergie tussen leefstijl interventies en het behandelen van hartfalen.

(Onder-) voeding heeft een grote impact op het menselijk hart. Een verstoord evenwicht van circulerende moleculen zoals mineralen en sporenelementen (bijvoorbeeld ijzer, jodium en zink) in het bloed van de patiënt hangt nauw samen met de ontwikkeling en progressie van HF. Er is aangetoond dat tot 50% van de patiënten met hartfalen lijdt aan een vorm van ondervoeding, zoals een tekort aan micronutriënten.

Selenium (Se) is een essentieel micronutriënt en eerdere studies suggereerden dat een ernstig tekort bij mensen geassocieerd is met cardiomyopathie (ziekte van Keshan). Deze ziekte wordt gekenmerkt als een zeldzame maar fatale vorm van Dilaterende Cardiomyopathie (DCM) die dezelfde klinische kenmerken vertoont als idiopathische DCM, maar met een sterke geografische spreiding (Keshan County, Noordoost-China). Behandeling met selenium reduceerde de klinische manifestaties drastisch  bij patiënten met de ziekte en de Chinese overheid voerde een voedingsbeleid in om orale seleniumsuppletie te bevorderen, waardoor de ziekte van Keshan vrijwel werd geëlimineerd in gebieden waar deze endemisch was.

Onlangs hebben we in een groot Europees cohort van 2382 patiënten met verergerd hartfalen (BIOSTAT-CHF) aangetoond dat ongeveer 25% van de patiënten met HF een serum Se-concentratie heeft onder de klinische referentiewaarde (<70 µg / l) en dat dit verband hield met slechtere kwaliteit van leven, slechte inspanningstollerantie en een slechtere prognose. Se-deficiëntie komt vooral vaak voor bij oudere patiënten en vaker bij vrouwen met ernstigere tekenen en symptomen van HF. Serum Se-concentraties van 70-100 µg / l leken vergelijkbare nadelige associaties te hebben, wat suggereert dat waarden <100 µg / l, gevonden in> 50% van dit cohort, als onvoldoende kunnen worden beschouwd voor de fysiologische behoefte en dus als abnormaal.

“De oplossing voor moderne ziekten zoals HF zou moeten liggen in leefstijlinterventies, zoals het verbeteren van voeding, lichaamsbeweging en het verminderen van stress.”

 

Met betrekking tot het potentiële mechanisme voor deze waarnemingen toonden experimenten in gekweekte menselijke hartspiercellen aan dat Se-deficiëntie de mitochondriële functie verstoort, wat leidt tot een minder efficiënte productie van ATP, een verhoogde productie van reactief zuurstof (ROS).

Het moet nog worden opgehelderd of lage Se-spiegels bij patiënten met hartfalen slechts een aanduiding zijn voor een slechte prognose, of een oorzaak zijn voor de ontwikkeling en progressie van hartfalen. Bovendien zijn de pathofysiologische mechanismen die worden beïnvloed door Se-deficiëntie momenteel onbekend en zullen ze diepgaand worden onderzocht met behulp van zowel klinische-/ biomarker-studies als state-of-the-art 3D-gekweekt menselijk hartweefsel.

Betrokkenen

Principal investigator

Peter van der Meer

Cardioloog
Team

Nils Bömer

Assistant Professor

Niels Grote Beverborg

Postdoc

Internationale samenwerkingen

  • BIOSTAT-CHF collaborators

Persberichten en publicaties

Selenium and outcome in heart failure

Bomer N, Grote Beverborg N, Hoes MF, Streng KW, Vermeer M, Dokter MM, IJmker J, Anker SD, JF Cleland, Hillege HL, Lang CC, Ng LL, Samani NJ, Tromp J, van Veldhuisen DJ, Touw DJ, Voors AA, van der Meer P. Eur J Heart Fail. 2019

view on publisher site

External links